© UNHCR
GENÈVE – Meer dan de helft van de 14, 8 miljoen vluchtelingenkinderen van schoolgaande leeftijd wereldwijd heeft op dit moment geen toegang tot onderwijs, waardoor hun toekomst en het verwezenlijken van de globale ontwikkelingsdoelstellingen onder druk komen te staan, zo blijkt uit een nieuw rapport van UNHCR, de VN-Vluchtelingenorganisatie.
Het 2023 UNHCR Refugee Education Report is gebaseerd op gegevens van meer dan 70 landen waar vluchtelingen verblijven en geeft een zo duidelijk mogelijk beeld van de onderwijssituatie van vluchtelingen over de hele wereld. Het rapport onthult dat aan het einde van 2022 het aantal vluchtelingen van schoolgaande leeftijd is gestegen met bijna 50 procent ten opzichte van de 10 miljoen vluchtelingen een jaar eerder, voornamelijk als gevolg van de grootschalige invasie van Oekraïne. Naar schatting 51 procent van hen – meer dan 7 miljoen kinderen – is niet ingeschreven op school.
De instroom van vluchtelingen in het onderwijs verschilt drastisch per onderwijsniveau in de betrokken landen, met 38 procent ingeschreven in het kleuteronderwijs, 65 procent in het basisonderwijs, 41 procent in het secundair onderwijs en slechts 6 procent in het tertiair onderwijs. In alle landen, met uitzondering van de laagste inkomenslanden, is het verschil tussen de inschrijvingspercentages van vluchtelingen en niet-vluchtelingen groot: veel minder vluchtelingen gaan er naar school, wat illustreert hoe het gebrek aan toegang tot onderwijs kansen in de weg staat.
“Hoe hoger op de onderwijsladder, hoe minder vluchtelingen zijn ingeschreven, omdat de mogelijkheden om secundair en hoger onderwijs te volgen beperkt zijn”, benadrukt Filippo Grandi, de Hoge Commissaris voor de Vluchtelingen van de VN, in zijn voorwoord van het rapport.
“Als hun toegang tot onderwijs niet sterk wordt verbeterd, zullen vluchtelingen blijven achterop hinken. Dit zal niet bevorderlijk zijn voor het behalen van andere doelstellingen op het gebied van werkgelegenheid, gezondheid, gelijkheid, armoedebestrijding en nog veel meer.”
Aangezien 20 procent van de vluchtelingen in de 46 minst ontwikkelde landen ter wereld worden opgevangen, en meer dan driekwart in lage- en middeninkomenslanden, worden de kosten om onderwijs te voorzien voor vluchtelingenkinderen onevenredig zwaar gedragen door de armste landen.
“We hebben nood aan volledig inclusieve onderwijssystemen, die vluchtelingen dezelfde toegang en rechten geven als andere kinderen in het opvangland,” voegt Grandi eraan toe. “Wanneer landen die vluchtelingen opvangen een dergelijk beleid hebben geïmplementeerd, moeten zij kunnen rekenen op betrouwbare, meerjarige steun van mondiale en regionale financiële instellingen, hoge-inkomenslanden en de particuliere sector. We kunnen niet van landen met beperkte middelen verwachten dat ze deze uitdaging alleen aangaan.”
Het rapport van dit jaar, getiteld ‘Unlocking Potential: The Right to Education and Opportunity’, onthult niet alleen de omvang van de uitdaging van onderwijs voor vluchtelingen, maar ook het enorme potentieel van schoolgaande vluchtelingen wanneer hun toegang tot onderwijs wordt gewaarborgd.
Het rapport belicht voorbeelden van leerlingen die gevlucht zijn uit Afghanistan, Irak en Zuid-Sudan, die obstakels hebben overwonnen, kansen hebben gegrepen en hebben uitgeblonken. Er wordt ook dieper ingegaan op de onderwijssituatie van schoolgaande vluchtelingen in Noord- en Zuid-Amerika en uit Oekraïne. Bovendien stelt het rapport belangrijke stappen voor die donoren, het maatschappelijk middenveld, andere partners en landen die vluchtelingen opvangen, samen kunnen nemen om het onderwijs voor vluchtelingen te bevorderen.
Er werden ook positieve globale ontwikkelingen vastgesteld, zoals een gemiddelde gendergelijkheid onder leerlingen op de vlucht wat betreft de toegang tot onderwijs in de rapporterende landen (63 procent voor jongens en 61 procent voor meisjes in het lager onderwijs, en 36 procent voor jongens en 35 procent voor meisjes in het secundair onderwijs). Uit de gegevens voor individuele landen blijkt echter dat er in sommige landen nog steeds een aanzienlijke genderkloof bestaat. Uit nationale examens blijkt ook dat vluchtelingen academisch uitblinken als ze toegang krijgen tot kwaliteitsvol onderwijs.
Als vluchtelingen achterop blijven, zal de duurzame ontwikkelingsdoelstelling van de Verenigde Naties voor gelijke toegang tot kwaliteitsvol onderwijs voor iedereen niet worden gehaald. Dit kan enkel worden verwezenlijkt als vluchtelingen van schoolgaande leeftijd toegang krijgen tot onderwijs, zodat ze zich kunnen ontplooien. Zowel individuen als de opvanglanden van vluchtelingen en hun thuislanden hebben hier baat bij.
Zoals Monicah Malith, een Zuid-Sudanese vluchtelinge die rechten studeert aan de Universiteit van Nairobi in Kenia, in het rapport stelt: “Door ons weerbaar te maken via onderwijs kunnen we de cyclus van tegenspoed doorbreken en een pad naar een betere toekomst uitstippelen.”
Deel op Facebook Deel op Twitter
