Abdulazez Dukhan – Verhalen van vluchtelingen door een lens van goedheid en hoop

Door Benjamin Mason

Abdulazez Dukhan is een getalenteerde fotograaf uit Syrië die de verhalen van vluchtelingen naar het publiek in België en daarbuiten brengt. Aan de hand van zijn foto’s wil hij het narratief rond vluchtelingen doen keren en verandering brengen in de levens van mensen die noodgedwongen op de vlucht zijn.

Abdulazez’ passie voor fotografie en het vertellen van verhalen kwam voort uit drie elementen: hoop, vastberadenheid en goedhartigheid. Allemaal met één doel – verandering teweegbrengen voor vluchtelingen in hun nieuwe thuis. Hoewel hij in 2015 uit Syrië moest vluchten, verloor Abdulazez nooit de hoop: “Er is altijd hoop geweest. Het moment waarop je beseft dat je situatie niet zal veranderen tenzij je er zelf iets aan probeert te veranderen, is volgens mij heel interessant… Je weet niet of dat wat je overkomen is slechts één zin is in een alinea, op een bladzijde, in een verhaal, in een boek… Je weet niet wat je nog te wachten staat.” 

Terwijl hij wachtte op de beslissing over zijn asielaanvraag in Griekenland, kon Abdulazez rekenen op zijn eigen hoop en gedrevenheid, die, in combinatie met de goedhartigheid van vreemden, hem inspireerden om een platform te geven aan de stemmen van vluchtelingen, die maar al te vaak ongehoord blijven. Abdulazez begon te praten met andere vluchtelingen in het opvang- en identificatiecentrum en bracht hun verhalen in beeld met zijn oude telefooncamera. Hij begon ook humanitaire vrijwilligers te ondersteunen met vertalingen. 

Als blijk van dank gaf een van de vrijwilligers Abdulazez een nieuwe digitale camera – een daad van vriendelijkheid die hem in staat stelde om zijn verhalen en fotojournalistiek te verbeteren. De krachtige beelden op zijn Facebookpagina Through Refugee Eyes bereikten – en beroerden – onmiddellijk een breder publiek. “De berichten, de foto’s, de verhalen, het raakte de mensen en het gaf me zo veel hoop en zo veel positieve energie. Het besef dat wat je doet, ertoe doet en verandering kan teweegbrengen. Ik bleef proberen om dingen op een andere manier te benaderen, ik probeerde van beide kanten te begrijpen wat er gebeurde.” 

In 2017 verhuisden Abdulazez en zijn familie naar België als onderdeel van het relocatieprogramma van de Europese Unie (EU). Op dat moment was Through Refugee Eyes al uitgegroeid tot een groot online netwerk van lezers en supporters, en kon Abdulazez in contact komen met de lokale bevolking die achter zijn project stond. 

“Ik had vrienden die heel geduldig met me waren en mij dingen probeerden bij te leren… Dat is ook waarvan ik de lokale bevolking probeer te overtuigen om zelf ook te doen: kijk om je heen en ga op zoek naar een vluchteling in je buurt, en ontdek de magie die tot stand kan komen wanneer je hen benadert met een vriendelijk woord en hen verwelkomt.” 

In 2020 lanceerde Abdulazez zijn meest ambitieuze fotografieproject tot nu toe: 50 Humans. De krachtige collectie van portretten vertelt de verhalen van 50 mensen met een vluchtelingenachtergrond in heel België. De focus ligt op het nieuwe leven dat ze in hun nieuwe land opbouwen en op hun hoop en dromen voor de toekomst. “50 Humans is in zekere zin het project waarin ik alles heb gestopt  wat ik de afgelopen vijf, zes jaar heb geleerd. Ik ontmoette 50 mensen en probeerde mijn aandacht vooral te richten op hun leven hier [in België]… Praten over het succesverhaal dat velen van hen konden schrijven, is heel belangrijk.” 

In de zomer van 2023 houdt 50 Humans halt in de Belgische badplaats Oostende, nadat de tentoonstelling door heel België is gereisd. Abdulazez is echter al de volgende stap van zijn creatieve pad aan het uitstippelen: Own Narrative. 

“Het is een non-profitorganisatie waar kunst, fotografie, fotojournalistiek, activisme en videografie allemaal samenkomen op één plek. Daarnaast is er ook nog een plaats voor de academische en technologische wereld. Ik studeer computerwetenschappen en AI en ik weet dat technologie veel mensen in nood kan helpen, dus het is een van mijn belangrijkste doelstellingen in de toekomst om de academische wereld en technologie in deze domeinen in te zetten.” 

Het plan is om technologie te gebruiken om vluchtelingen hun eigen verhaal van hoop, goedhartigheid en vastberadenheid te laten vertellen. De eerste innovatieve tentoonstelling Bright Tomorrow zal het werk van Syrische kunstenaars belichten. De kunstwerken worden verkocht en de opbrengst wordt aan lokale organisaties geschonken die vluchtelingen ondersteunen. Abdulazez heeft zelfs plannen om met de tentoonstelling door Europa te trekken. 

 Abdulazez’ creativiteit en vastberadenheid hebben zijn fotografie en verhalen naar grote hoogten gebracht en zijn het bewijs dat kleine daden van vriendelijkheid hoop kunnen geven aan vluchtelingen ver weg van huis. “Het is het vlindereffect: sommige kleine dingen die in het verleden gebeurden, hebben vandaag nog steeds invloed op mij. Want daardoor heb ik duizenden mensen ontmoet en de taal van hun ervaringen leren spreken,” vat Abdulazez samen.