UNHCR roept op tot steun en oplossingen voor Rohingya-vluchtelingen

Dit is een samenvatting van wat UNHCR-woordvoerder Shabia Mantoo heeft gezegd tijdens de persbriefing van 23 augustus in het Palais des Nations in Genève. De geciteerde tekst kan aan haar worden toegeschreven.

Deze week is het precies vijf jaar geleden dat meer dan 700.000 Rohingya-vrouwen, -mannen en -kinderen uit Myanmar naar Bangladesh zijn gevlucht. In Bangladesh sloten ze zich aan bij de honderdduizenden andere Rohingya-vluchtelingen die er in de voorbije jaren hun toevlucht hadden gezocht en gevonden. De laatste uittocht uit Myanmar is nu officieel gedefinieerd als een langdurige vluchtelingensituatie.

UNHCR, de VN-Vluchtelingenorganisatie, dringt aan op bijkomende financiële steun en roept op tot grotere inspanningen bij het zoeken naar oplossingen voor de Rohingya.

Sinds het begin van deze humanitaire crisis hebben de regering van Bangladesh en lokale gemeenschappen, samen met hulporganisaties, snel gereageerd om de vluchtelingen op te vangen en hen onderdak te bieden in Cox’s Bazar, dat inmiddels uitgegroeid is tot ’s werelds grootste vluchtelingenkamp.

Vijf jaar later hebben veel Rohingya-vluchtelingen UNHCR laten weten dat ze naar Myanmar willen terugkeren, indien aan de voorwaarden voor een veilige, menswaardige en duurzame terugkeer kan worden voldaan. Dit betekent het respecteren van hun bewegingsvrijheid, de toegang tot documentatie en het traject naar staatsburgerschap, maar ook de toegang tot openbare diensten en de arbeidsmarkt.

De bijna 1 miljoen staatloze Rohingya-vluchtelingen in Bangladesh leven in overbevolkte omstandigheden en blijven volledig afhankelijk van humanitaire hulp. Door een gebrek aan financiële middelen staan zij in hun dagelijks leven voor vele uitdagingen. Uit meerdere humanitaire onderzoeken is gebleken dat de meest voorkomende behoeften waaraan niet wordt voldaan, bestaan uit degelijke voeding, onderdak, sanitaire voorzieningen en mogelijkheden om in hun levensonderhoud te voorzien. Sommigen ondernemen gevaarlijke bootreizen, op zoek naar een betere toekomst.

Wanneer mensen nood hebben aan bescherming – vooral vrouwen, kinderen en mensen met beperkingen – wordt dit vaak niet gemeld. Kinderen en vrouwen die het slachtoffer zijn van geweld, vooral gendergerelateerd geweld, hebben dikwijls te maken met stigmatisering. Dit kan ervoor zorgen dat hun stem niet gehoord wordt en dat ze geen toegang hebben tot verschillende vormen van bijstand, zoals juridische, medische en psychologische steun.

Er moet meer steun komen voor onderwijs, het ontwikkelen van vaardigheden en het creëren van bestaansmogelijkheden. Dit soort activiteiten kunnen vluchtelingen voorbereiden voor uiteindelijke terugkeer en kunnen ervoor zorgen dat vluchtelingen tijdens hun verblijf in Bangladesh een veilig en nuttig leven leiden.

Zo’n 10.000 Rohingya kinderen zijn reeds ingeschreven in het Myanmar curriculum in scholen in Bangladesh en lopen school in de nationale taal, het Birmaans. Steun voor meer en blijvende toegang tot het Myanmar curriculum is nodig. Dit is een mijlpaal richting meer regulier onderwijs en helpt de kloof te overbruggen voor jongeren die voordien geen kans hadden school te lopen.

UNHCR vraagt ook bijkomende investeringen van de internationale gemeenschap om Rohingya-vluchtelingen toegang te geven tot programma’s om vaardigheden te ontwikkelen, waaronder beroepsopleidingen en andere vormen van kennisontwikkeling voor adolescente en volwassen vluchtelingen. Dit zal vluchtelingen in staat stellen hun gemeenschappen te ondersteunen en waardig te leven in Bangladesh. Bovenal zal het hen voorbereiden om hun levens opnieuw op te bouwen wanneer ze veilig en vrijwillig kunnen terugkeren naar Myanmar.

De steun van de internationale gemeenschap was en is onontbeerlijk om levensreddende bescherming en steun te voorzien voor Rohingya-vluchtelingen, maar de crisis blijft ondermaats gefinancierd. Er is nood aan 881 miljoen dollar voor het reactieplan van 2022 om meer dan 1,4 miljoen mensen te helpen, waaronder Rohingya-vluchtelingen en de zwaarst getroffen gastgemeenschappen. Tot nu toe werd slechts 49 procent van dit budget – 426,2 miljoen dollar – verkregen.

De internationale gemeenschap moet samen meer doen om te garanderen dat Rohingya-vluchtelingen niet achtergelaten en vergeten worden. Er moeten meer inspanningen geleverd worden om de politieke dialoog en diplomatieke betrokkenheid te bevorderen en zo de omstandigheden te creëren voor de vrijwillige, veilige, waardige en permanente terugkeer van Rohingya-vluchtelingen.

Dit artikel werd oorspronkelijk gepubliceerd door UNHCR op 23 augustus 2022.