Gezamenlijke verklaring van Catherine Russell, uitvoerend directeur van UNICEF, en Filippo Grandi, VN Hoge Commissaris voor de Vluchtelingen
Vluchtelingen uit Oekraïne arriveren in Polen bij de grensovergang Medyka. © UNHCR/Valerio Muscella
In de afgelopen week zijn meer dan een miljoen vluchtelingen gedwongen Oekraïne te ontvluchten op zoek naar veiligheid en bescherming. Honderdduizenden van hen zijn kinderen. Velen van hen vluchten zonder begeleiding of zijn gescheiden van hun ouders of familieleden.
Kinderen zonder ouderlijk toezicht lopen een verhoogd risico op geweld, misbruik en uitbuiting. Wanneer deze kinderen grenzen oversteken, nemen de risico’s nog meer toe. In noodsituaties stijgt ook het risico op mensenhandel.
UNICEF en UNHCR dringen er bij alle buurlanden en getroffen landen op aan om niet-begeleide en van hun familie gescheiden kinderen die uit Oekraïne vluchten onmiddellijk te identificeren en te registreren, nadat zij hen toegang tot het grondgebied hebben verleend.
Landen moeten onmiddellijk na de grensovergang veilige ruimten bieden aan kinderen en gezinnen en deze ook koppelen aan de nationale systemen voor kinderbescherming. De huidige noodsituatie vereist bovendien een snelle uitbreiding van de capaciteit van de noodopvang, met inbegrip van gescreende verzorgers, en van andere essentiële diensten voor de bescherming van kinderen, onder meer tegen gendergerelateerd geweld. Daarnaast moet ook ingezet worden op het uitwerken van mechanismen ter ondersteuning van het opsporen en herenigen van gezinnen.
Voor kinderen die zonder hun familie de grens hebben overgestoken, moet tijdelijke pleegzorg of andere gemeenschapsgerichte zorg via een overheidssysteem een essentiële bescherming bieden. Adoptie mag niet plaatsvinden tijdens of onmiddellijk na noodsituaties. Alles moet in het werk worden gesteld om, indien mogelijk en in het belang van het kind, deze kinderen met hun familie te herenigen.
Bijna 100.000 kinderen, van wie de helft kampt met een handicap, leven in instellingen en internaten in Oekraïne. Veel van deze kinderen hebben nog levende familieleden of wettelijke voogden. We hebben berichten ontvangen over instellingen die proberen kinderen in veiligheid te brengen in buurlanden of daarbuiten. We erkennen dat, onder specifieke omstandigheden, humanitaire evacuaties levensreddend kunnen zijn en we verwelkomen de inspanningen om kinderen in veiligheid te brengen. Desondanks is het van cruciaal belang dat bijzondere maatregelen worden genomen in het belang van de kinderen, en dat de ouders of de personen die voor hun verzorging verantwoordelijk zijn, hun toestemming geven. In geen geval mogen gezinnen van elkaar worden gescheiden ten gevolge van verplaatsing of evacuatie.
Degenen die wettelijk verantwoordelijk zijn voor kinderen in instellingen in Oekraïne moeten ervoor zorgen dat evacuaties plaatsvinden volgens de instructies van de nationale autoriteiten. Verplaatsingen moeten onmiddellijk na het overschrijden van de grens worden gemeld aan de bevoegde autoriteiten in Oekraïne en de buurlanden, en in de mate van het mogelijke moeten kinderen worden geëvacueerd met hun identiteitsdocumenten en dossiers.
UNHCR en UNICEF zijn dankbaar voor de solidariteit en de bereidheid die de staten aan de dag leggen om niet-begeleide en van hun familie gescheiden kinderen te steunen via eventuele hervestigingsprogramma’s. Tegelijkertijd moet eraan worden herinnerd dat niet-begeleide en van hun familie gescheiden kinderen bijzonder kwetsbaar zijn en dat hun onmiddellijke behoeften en hun veiligheid op korte termijn voorrang moeten krijgen, terwijl oplossingen op middellange en lange termijn worden gezocht, waarbij hun belangen steeds het uitgangspunt vormen.
UNHCR en UNICEF zullen hand in hand samenwerken om de nationale autoriteiten te helpen kinderen te beschermen, waarbij hun veiligheid en bescherming centraal moeten staan.
Steun vluchtelingen uit Oekraïne
Deel op Facebook Deel op Twitter
