UNHCR schat dat het aantal mensen dat wereldwijd gedwongen op de vlucht is halverwege 2020 meer dan 80 miljoen bedroeg. Op woensdag 9 december heeft UNHCR een rapport gepubliceerd over trends in wereldwijde gedwongen ontheemding.
Begin dit jaar waren zo’n 79,5 miljoen mensen uit hun huizen verdreven als gevolg van vervolging, conflicten en mensenrechtenschendingen. Dit totaal omvatte 45,7 miljoen binnenlands ontheemden, 29,6 miljoen vluchtelingen en anderen die gedwongen op de vlucht zijn buiten hun land, en 4,2 miljoen asielzoekers. Bestaande en nieuwe conflicten en het nieuwe coronavirus hebben hun leven in 2020 ingrijpend beïnvloed.
Ondanks de dringende oproep van de VN-Secretaris Generaal in maart voor een wereldwijd staakt-het-vuren terwijl de wereld de pandemie bestrijdt, gingen de conflicten en vervolging door. Geweld in de Democratische Republiek Congo, Mozambique, Jemen, Somalië en Syrië zorgden voor nieuwe ontheemden in de eerste helft van 2020. Er zijn ook veel nieuwe ontheemden in de Sahel in Afrika, waar burgers worden blootgesteld aan bruut geweld, waaronder verkrachting en executies.
“Nu gedwongen ontheemding de afgelopen tien jaar is verdubbeld, slaagt de internationale gemeenschap er niet in om de vrede te waarborgen,” zegt Filippo Grandi, VN Hoge Commissaris voor de Vluchtelingen. “We overschrijden weer een sombere mijlpaal, die zal blijven toenemen, tenzij wereldleiders oorlogen stoppen.”
Voor mensen die moeten vluchten, is COVID-19 vaak een crisis boven op een crisis. Naast een noodsituatie op het gebied van de volksgezondheid, nemen door de pandemie ook moeilijkheden op het gebied van bescherming en levensonderhoud toe. Het virus heeft elk aspect van het leven verstoord en bestaande uitdagingen voor mensen op de vlucht en staatlozen verergerd.
Sommige maatregelen om de verspreiding van COVID-19 tegen te gaan, maakten het voor vluchtelingen moeilijker om in veiligheid te komen. Op het hoogtepunt van de eerste golf van de pandemie in april sloten 168 landen hun grenzen geheel of gedeeltelijk. Daarvan maakten 90 landen geen uitzondering voor mensen die asiel zochten. Sindsdien, en met de steun en expertise van UNHCR, hebben 111 landen oplossingen gevonden om ervoor te zorgen dat hun asielstelsel tijdens deze pandemie toch volledig of gedeeltelijk operationeel is.
Desondanks is het aantal nieuwe asielaanvragen met een derde gedaald ten opzichte van dezelfde periode in 2019. Ondertussen worden onderliggende factoren die wereldwijd tot conflicten leiden, niet aangepakt.
Voor mensen op de vlucht werden in 2020 minder duurzame oplossingen gevonden dan in dezelfde periode in voorgaande jaren. Slechts 822.600 mensen keerden naar huis terug, de meeste van hen – 635.000 – waren op de vlucht in eigen land. Slechts 102.600 mensen keerden vrijwillig terug in de eerste helft van dit jaar; een daling van 22 procent in vergelijking met 2019.
Hervestigingsreizen voor vluchtelingen werden vanwege COVID-19-beperkingen tijdelijk uitgesteld van maart tot juni. Daardoor werden volgens overheidsstatistieken slechts 17.400 vluchtelingen hervestigd in de eerste zes maanden van 2020; de helft minder dan in 2019.
Hoewel het werkelijke aantal staatlozen onbekend blijft, tellen 79 landen in de wereld 4,2 miljoen staatlozen op hun grondgebied.
UNHCR publiceert elk jaar in juni wereldwijde gegevens over gedwongen ontheemding in haar Global Trends-rapport. Het vandaag gepubliceerde rapport Mid-Year Trends is hier beschikbaar.
Wereldwijde verplaatsingsstatistieken zijn beschikbaar op https://www.unhcr.org/refugee-statistics/.
Deel op Facebook Deel op Twitter
