Stateless, een aangrijpende nieuwe serie die door onder meer de UNHCR Goodwill Ambassador gemaakt en geproduceerd is, legt zich toe op wat het betekent om je huis en je land achter te laten, en je identiteit te verliezen.
Rohingya-vluchteling Nur Fatima (20) en haar één jaar oude zoon in het Nayapara vluchtelingenkamp. Ze kwamen in maart 2018 aan in Nayapara via de grenspost Jadimara. © UNHCR/Hector Perez
Stateless werd door onder meer Cate Blanchett gemaakt en geproduceerd. De actrice en regisseur vond daarvoor de inspiratie en de passie door haar werk en ervaringen als Goodwill Ambassador voor UNHCR, de VN-Vluchtelingenorganisatie. Ze bedacht deze serie om het verlies van identiteit in beeld te brengen.
Het verhaal draait rond vier onbekenden die elkaars pad kruisen in een immigratiedetentiecentrum in de Australische woestijn. De centrale verhaallijn is gebaseerd op het waargebeurde verhaal van een Australische burger die in 2004 onrechtmatig werd vastgehouden.
De serie verweeft persoonlijke verhalen met elkaar en onthult zo een systeem dat worstelt met de onverzoenbare tegenstrijdigheden van grensbewaking. Centraal staat het verlies van identiteit en waardigheid. De persoonlijke crises die de personages doorstaan worden nog vergroot door hun detentie.
“Ik hoop dat Stateless empathie kan teweegbrengen.”
Blanchett getuigt: “Stateless is een project dat oorspronkelijk los van mijn werk bij UNHCR is gegroeid, maar dat nu twee werelden met elkaar samenbrengt. Ik hoop dat het empathie met en begrip voor vluchtelingen kan doen ontstaan, vooral zij die in detentie hebben gezeten of nog steeds zitten.”
“We leven in een wereld waar momenteel één procent van de hele mensheid op de vlucht is als gevolg van conflict of vervolging. Via Stateless hoop ik mensen ertoe aan te zetten om stil te staan bij de manier waarop zij – en wij allemaal – reageren op de huidige crisis van ontheemding. Om te kunnen begrijpen wat het betekent je huis, je land en je identiteit te verliezen. Om mensen empathie te doen opbrengen en zich vragen te doen stellen”, zei ze.
De serie gebruikt de term staatloos in een poëtische vorm om het verlies van persoonlijke identiteit te verbeelden, eerder dan in de juridische zin.
Maar staatloosheid is ook een kwestie waar Blanchett zich om bekommert en die tevens deel uitmaakt van het unieke mandaat van UNHCR als VN-agentschap.
“Op papier bestaan staatloze mensen niet.”
Binnen internationaal recht verwijst staatloosheid naar de miljoenen mensen over de hele wereld die door geen enkel land worden erkend als burgers. Die toestand kan vernietigende gevolgen hebben op hun vermogen om hun mensenrechten uit te oefenen en deel te nemen aan het normale leven van samenlevingen waarin ze leven.
UNHCR werkt eraan om tegen 2024 staatloosheid de wereld uit te helpen via de #IBelong-campagne.
In een korte toelichting op de sociale media van UNHCR over staatloosheid vertelde Blanchett: “De meeste mensen zijn burgers van ergens. We hebben geboortebewijzen, we hebben paspoorten en identiteitskaarten. Maar op papier bestaan staatloze mensen niet. Zonder een paspoort of een identiteitskaart is de lijst van dingen die mensen niet kunnen doen eindeloos: naar school gaan, naar een dokter gaan, een SIM-kaart hebben, legaal werken, een bankrekening openen, reizen, een huis bezitten of zelfs legaal trouwen. Staatloosheid bestaat overal. Het gebeurt ook in landen als het jouwe of het mijne.”
Deel op Facebook Deel op Twitter
