Door jaren van conflict en geweld zijn duizenden inwoners van Irak gedwongen geweest te vluchten, binnen en buiten de Iraakse landsgrenzen. Velen van hen zijn nog niet terug naar huis kunnen keren. Ze hebben hulp nodig om hun leven opnieuw te kunnen opbouwen.
UNHCR is aanwezig en helpt met noodhulp voor mensen op de vlucht en basisbenodigdheden voor mensen die terugkeren naar huis. We ondersteunen lokale overheden ook met het re-integreren van ontheemde groepen.
Meer dan 250.000
Iraakse vluchtelingen geregistreerd in Egypte, Jordanië, Libanon en Turkije (februari 2022).
Meer dan 1 miljoen
mensen zijn op de vlucht binnen de Iraakse landsgrenzen (januari 2024).
Meer dan 2,5 miljoen
mensen hebben humanitaire hulp nodig (februari 2024).
270.000
Syrische vluchtelingen en asielzoekers verblijven in Irak (januari 2024).
Laatste update juli 2024 – bezoek Global Focus voor meer statistieken.
Wat gebeurt er in Irak?
Tussen 2014 en 2017 laaide het geweld in Irak opnieuw op toen de zogenaamde Islamitische Staat (IS) een offensief begon tegen het Iraakse leger. IS nam de tweede grootste stad van Irak in, Mosoel, en zou meer dan een derde van het Iraaks grondgebied bezetten. IS militanten begingen tal van wreedheden, waaronder de ontvoering van en moord op duizenden Jezidi mannen, vrouwen en kinderen.
In de loop van het conflict moesten meer dan 6 miljoen mensen vluchten voor de vijandelijkheden (bron). De burgerbevolking werd het slachtoffer van massa-executies, verkrachtingen en systematische gewelddaden. Steden en infrastructuur werden verwoest en cultureel erfgoed werd opzettelijk vernield. Veel Irakezen zochten veiligheid in de Koerdische regio in noord Irak, waar op het hoogtepunt van de crisis één op de vier mensen vluchteling of ontheemd was. Ook duizenden Syriërs die het conflict in hun land ontvluchtten, zochten veiligheid in Irak. De lokale gemeenschappen, autoriteiten en infrastructuur kwamen onder extreme druk te staan.
De Jezidi gemeenschap werd in het bijzonder geviseerd door IS. De Jezidi’s, wiens eeuwenoude religie zowel christelijke als islamitische elementen bevat, werden het slachtoffer van een schrikbewind dat de VN een genocide genoemd heeft (bron). Duizenden Jezidi mannen werden zonder meer geëxecuteerd, terwijl vrouwen en kinderen ontvoerd werden en vaak verkocht werden als sekslaven.
Een internationale coalitie slaagde erin om IS terug te drijven. Aan het einde van 2017 werd Irak bevrijd. De rust is inmiddels teruggekeerd maar het land blijft politiek erg instabiel en de toekomst is moeilijk te voorspellen. In 2018, bijna een jaar na de herovering van Irak, bezocht Angelina Jolie, speciaal afgevaardigde van UNHCR, verschillende wijken in West-Mosoel. Veel buurten lagen nog steeds in puin: “In straten die compleet onbewoonbaar lijken, ruimen hele gezinnen de brokstukken op,” vertelde ze. “Ze werken het puin weg met hun blote handen. Afgelopen week ontplofte één van de vele achtergebleven explosieven in de straat, waardoor 27 mensen gewond raakten of omkwamen.”
“Het is een wonder dat wij hier zijn. Ons huis werd volledig verwoest door een mortier.”
– Intisar, moeder van drie kinderen –
Wist je dat… sinds 2020, meerdere kampen voor intern ontheemden in Irak gesloten werden? Vele inwoners hebben echter geen thuis om naar terug te keren.
Meer dan 80% van de 6,1 miljoen ontheemden zijn inmiddels kunnen terugkeren (maart 2022). Maar een miljoen mensen blijven vluchteling in eigen land. Zo’n 70% van deze intern ontheemden zijn al meer dan vijf jaar ontheemd. Bijna 300.000 wonen nog steeds in vluchtelingenkampen of informele nederzettingen (augustus 2022). Velen raakten belangrijke documenten kwijt – zoals identiteitsbewijzen en geboorteakten – wat betekent dat ze geen toegang hebben tot basisdienstverlening of met moeite een baan kunnen vinden. Zij die kunnen terugkeren, hebben vaak ondersteuning nodig om hun huizen te herbouwen en om basisbenodigdheden te kunnen veroorloven.
Welke hulp biedt UNHCR?
UNHCR, de VN-Vluchtelingenorganisatie, is ter plaatse in Irak en werkt samen met humanitaire partners en de overheidsdiensten. We zetten ons in om vluchtelingen en intern ontheemden te beschermen en te voorzien van noodhulp. Nu de vrede wedergekeerd is, ligt de nadruk stilaan meer op ontwikkelingshulp en het ondersteunen van de Iraakse overheid in het opvangen en integreren van ontheemde bevolkingsgroepen.
UNHCR’s noodhulp ondersteunt kwetsbare gezinnen in hun meest fundamentele behoeften. Dit omvat onderdak en essentiële hulpgoederen zoals tenten, matrassen, plastic zeilen, keukensets en emmers. We voorzien ook cash bijstand.
UNHCR beschermt vluchtelingen, ontheemden en repatrianten. Dit omvat onder andere maatregelen met betrekking tot registratie en documentatie van ontheemden alsook juridische bijstand. We bieden tevens psychologische steun aan en zorgen voor de preventie van en reactie op seksueel geweld, misbruik en uitbuiting. We zorgen ook voor de bescherming van kinderen gescheiden van hun familie en, waar mogelijk, regelen we gezinshereniging.
In de kampen werkt UNHCR aan een gepaste opvang, verstrekking van voedsel en water, en beschikbaarheid van onderwijs– en gezondheidsvoorzieningen. Waar vluchtelingen zij aan zij wonen met hun gastgemeenschappen, ondersteunt UNHCR projecten die beide groepen ten goede komen, zoals het heropbouwen van ziekenhuizen en cruciale infrastructuur.
UNHCR helpt met het versterken van administratieve instellingen, wetten, beleidskaders en praktijken die relevant zijn voor de bescherming van vluchtelingen, zoals een nieuwe vluchtelingenwet en aanpassingen aan de asielprocedure.
De rust mag dan wel teruggekeerd zijn, maar veel mensen in Irak blijven nood hebben aan hulp. In januari 2024 was slechts 2% van UNHCR’s budget voor Irak gefinancierd (bron).
Nieuws over deze noodsituatie
Andere noodsituaties
Jouw steun kan ervoor zorgen dat mensen op de vlucht in Irak onderdak en veiligheid vinden.
€ 25
voor een keukenset voor een huishouden van vijf personen, met kookpot, pan, borden en bestek.
€ 40
voor pakketten met hygiënische artikelen voor vier meisjes of vrouwen op de vlucht.
€ 80
voor versterkte, waterdichte plastiek zeilen voor vijf gezinnen als noodonderdak.
Wat gebeurt er in Irak?
Tussen 2014 en 2017 laaide het geweld in Irak opnieuw op toen de zogenaamde Islamitische Staat (IS) een offensief begon tegen het Iraakse leger. IS nam de tweede grootste stad van Irak in, Mosoel, en zou meer dan een derde van het Iraaks grondgebied bezetten. IS militanten begingen tal van wreedheden, waaronder de ontvoering van en moord op duizenden Jezidi mannen, vrouwen en kinderen.
In de loop van het conflict moesten meer dan 6 miljoen mensen vluchten voor de vijandelijkheden (bron). De burgerbevolking werd het slachtoffer van massa-executies, verkrachtingen en systematische gewelddaden. Steden en infrastructuur werden verwoest en cultureel erfgoed werd opzettelijk vernield. Veel Irakezen zochten veiligheid in de Koerdische regio in noord Irak, waar op het hoogtepunt van de crisis één op de vier mensen vluchteling of ontheemd was. Ook duizenden Syriërs die het conflict in hun land ontvluchtten, zochten veiligheid in Irak. De lokale gemeenschappen, autoriteiten en infrastructuur kwamen onder extreme druk te staan.
De Jezidi gemeenschap werd in het bijzonder geviseerd door IS. De Jezidi’s, wiens eeuwenoude religie zowel christelijke als islamitische elementen bevat, werden het slachtoffer van een schrikbewind dat de VN een genocide genoemd heeft (bron). Duizenden Jezidi mannen werden zonder meer geëxecuteerd, terwijl vrouwen en kinderen ontvoerd werden en vaak verkocht werden als sekslaven.
Een internationale coalitie slaagde erin om IS terug te drijven. Aan het einde van 2017 werd Irak bevrijd. De rust is inmiddels teruggekeerd maar het land blijft politiek erg instabiel en de toekomst is moeilijk te voorspellen. In 2018, bijna een jaar na de herovering van Irak, bezocht Angelina Jolie, speciaal afgevaardigde van UNHCR, verschillende wijken in West-Mosoel. Veel buurten lagen nog steeds in puin: “In straten die compleet onbewoonbaar lijken, ruimen hele gezinnen de brokstukken op,” vertelde ze. “Ze werken het puin weg met hun blote handen. Afgelopen week ontplofte één van de vele achtergebleven explosieven in de straat, waardoor 27 mensen gewond raakten of omkwamen.”
“Het is een wonder dat wij hier zijn. Ons huis werd volledig verwoest door een mortier.”
– Intisar, moeder van drie kinderen –
Wist je dat… sinds 2020, meerdere kampen voor intern ontheemden in Irak gesloten werden? Vele inwoners hebben echter geen thuis om naar terug te keren.
Meer dan 80% van de 6,1 miljoen ontheemden zijn inmiddels kunnen terugkeren (maart 2022). Maar een miljoen mensen blijven vluchteling in eigen land. Zo’n 70% van deze intern ontheemden zijn al meer dan vijf jaar ontheemd. Bijna 300.000 wonen nog steeds in vluchtelingenkampen of informele nederzettingen (augustus 2022). Velen raakten belangrijke documenten kwijt – zoals identiteitsbewijzen en geboorteakten – wat betekent dat ze geen toegang hebben tot basisdienstverlening of met moeite een baan kunnen vinden. Zij die kunnen terugkeren, hebben vaak ondersteuning nodig om hun huizen te herbouwen en om basisbenodigdheden te kunnen veroorloven.
Welke hulp biedt UNHCR?
UNHCR, de VN-Vluchtelingenorganisatie, is ter plaatse in Irak en werkt samen met humanitaire partners en de overheidsdiensten. We zetten ons in om vluchtelingen en intern ontheemden te beschermen en te voorzien van noodhulp. Nu de vrede wedergekeerd is, ligt de nadruk stilaan meer op ontwikkelingshulp en het ondersteunen van de Iraakse overheid in het opvangen en integreren van ontheemde bevolkingsgroepen.
UNHCR’s noodhulp ondersteunt kwetsbare gezinnen in hun meest fundamentele behoeften. Dit omvat onderdak en essentiële hulpgoederen zoals tenten, matrassen, plastic zeilen, keukensets en emmers. We voorzien ook cash bijstand.
UNHCR beschermt vluchtelingen, ontheemden en repatrianten. Dit omvat onder andere maatregelen met betrekking tot registratie en documentatie van ontheemden alsook juridische bijstand. We bieden tevens psychologische steun aan en zorgen voor de preventie van en reactie op seksueel geweld, misbruik en uitbuiting. We zorgen ook voor de bescherming van kinderen gescheiden van hun familie en, waar mogelijk, regelen we gezinshereniging.
In de kampen werkt UNHCR aan een gepaste opvang, verstrekking van voedsel en water, en beschikbaarheid van onderwijs– en gezondheidsvoorzieningen. Waar vluchtelingen zij aan zij wonen met hun gastgemeenschappen, ondersteunt UNHCR projecten die beide groepen ten goede komen, zoals het heropbouwen van ziekenhuizen en cruciale infrastructuur.
UNHCR helpt met het versterken van administratieve instellingen, wetten, beleidskaders en praktijken die relevant zijn voor de bescherming van vluchtelingen, zoals een nieuwe vluchtelingenwet en aanpassingen aan de asielprocedure.
De rust mag dan wel teruggekeerd zijn, maar veel mensen in Irak blijven nood hebben aan hulp. In september 2022 was slechts 31% van UNHCR’s budget voor Irak gefinancierd (bron).
Jouw steun kan ervoor zorgen dat mensen op de vlucht in Irak onderdak en veiligheid vinden.
€ 25
voor een keukenset voor een huishouden van vijf personen, met kookpot, pan, borden en bestek.
€ 40
voor pakketten met hygiënische artikelen voor vier meisjes of vrouwen op de vlucht.
€ 80
voor versterkte, waterdichte plastiek zeilen voor vijf gezinnen als noodonderdak.
Nieuws over deze noodsituatie
Andere noodsituaties
