Drie VN-agentschappen roepen de Europese staten op om meer middelen en praktische ondersteuning voor hun schoolsystemen te bieden om ervoor te zorgen dat alle vluchtelingen, asielzoekende en migrerende kinderen toegang hebben tot onderwijs van goede kwaliteit.
Kinderen die in het opvang- en identificatiecentrum Pyli wonen, leren Grieks in het niet-formele KEDU-opleidingscentrum op het eiland Kos, Griekenland. © UNHCR/Socrates Baltagiannis
In een vandaag gepubliceerde briefing beschrijven UNHCR, het Vluchtelingenagentschap van de VN, UNICEF, het Kinderfonds van de Verenigde Naties en IOM, de Internationale Organisatie voor Migratie, de obstakels die kinderen en adolescenten die buiten Europa zijn geboren, tegenkomen wanneer zij proberen toegang te krijgen tot onderwijs in Europa.
Momenteel is het aantal buiten Europa geboren kinderen en adolescenten (inclusief recent aangekomen vluchtelingen- en migrantenkinderen) bijna twee keer zo hoog in vergelijking met autochtone kinderen.
Migrerende kinderen hebben lagere leerresultaten wanneer ze onvoldoende ondersteuning krijgen. Zo bereiken ongeveer 3 op de 4 autochtone studenten de nodige vaardigheden in wetenschap, lezen en rekenen, maar is dit slechts het geval voor 3 op de 5 studenten met een migratieachtergrond.
De belangrijkste uitdagingen die in het rapport worden genoemd, zijn:
• Onvoldoende financiële middelen
• Onvoldoende schoolruimtes of leraren die zijn opgeleid om met vluchtelingen- en migrantenkinderen te werken
• Taalmoeilijkheden
• Een gebrek aan psychosociale ondersteuning en beperkte inhaalklassen. Deze laatste zijn van vitaal belang voor kinderen die langere schoolperiodes hebben gemist of uit verschillende onderwijsstelsels komen.
Kinderen in de kleuterleeftijd (3 tot 5 jaar oud) en hoger secundair onderwijs (15 jaar en ouder) zijn bijzonder kwetsbaar omdat ze vaak buiten het toepassingsgebied van de nationale wetgeving inzake verplicht onderwijs vallen.
Om staten te helpen deze uitdagingen aan te gaan en belangrijke gegevenshiaten aan te pakken, geeft het document voorbeelden van goede en veelbelovende praktijken in het onderwijs in heel Europa en doet het een reeks aanbevelingen.
De belangrijkste bevindingen voor België zijn :
• Onvoldoende middelen voor de OKAN- en DASPA-ontvangstklassen (OnthaalKlas voor Anderstalige Nieuwkomers en Dispositif d’Accueil Scolaire Primo-Arrivants).
• Onvoldoende training en structurele ondersteuning voor de leraren van de gastklassen.
• Duur van de cursus in de onthaalklassen is niet aangepast (1 jaar, verlengbaar 6 maanden) omdat sommige kinderen gewoon de taal leren, terwijl anderen alles opnieuw moeten leren.
• Een gebrek aan psychosociale ondersteuning. De school is een plek om te leren, maar ook om vrienden te maken en de wonden van ballingschap te genezen. Vele vluchtelingenkinderen die in België zijn aangekomen, hebben een aanzienlijk trauma meegemaakt en voelen zich nog steeds erg eenzaam op school.
“Voor vluchtelingenkinderen is onderwijs niet alleen van vitaal belang voor hun eigen toekomst, maar ook voor de gemeenschappen waarin ze leven. Kwaliteitsonderwijs verhoogt de levenskansen, vergemakkelijkt integratie en is een win-win voor de student en de samenleving. Investeren in onderwijs voor iedereen is een van de beste investeringen die een overheid kan doen ”, zegt Pascale Moreau, UNHCR-directeur van het Bureau voor Europa.
De organisaties dringen er bij de staten op aan de banden tussen scholen en andere kritieke openbare diensten, zoals gezondheid en kinderbescherming, te versterken om ervoor te zorgen dat belemmeringen voor inschrijving en factoren die bijdragen aan vroegtijdig vertrek worden aangepakt. De toegang tot voorschoolse educatie moet verbeterd worden en de integratie van jongeren in het hoger secundair onderwijs en opleidingsprogramma’s moet bevorderd worden.
“Met politieke wil en extra investeringen kunnen regeringen in heel Europa inclusieve openbare schoolsystemen bouwen, waardoor alle kinderen, ongeacht hun migratiestatus, recht hebben op beschermd onderwijs, terwijl inclusieve en succesvolle gemeenschappen worden gebouwd,” zei mevrouw Afshan Khan, UNICEF regionaal directeur voor Europa en Centraal-Azië en speciale coördinator voor de reactie van vluchtelingen en migranten in Europa.
De drie agentschappen doen ook een beroep op de staten om hun inspanningen op te voeren en verdere investeringen te doen op zowel nationaal als regionaal niveau om gestandaardiseerde en geharmoniseerde kwaliteitsgegevens te verzamelen over kinderen van asielzoekers en migranten in het onderwijs, om de beleidsontwikkeling en de toewijzing van middelen te bevorderen.
“Het wegwerken van hiaten in het onderwijs van vluchtelingen en migrantenkinderen is van cruciaal belang voor hun ontwikkeling en welzijn en dit kan een positief domino-effect hebben op de samenleving in het algemeen. Onderwijs heeft ook de samenhangende kracht om vluchtelingen- en migrantenkinderen en hun families te helpen bij het opbouwen van banden met de lokale gemeenschappen. Investeren in inclusief en kwaliteitsvol onderwijs zal ons helpen onze verantwoordelijkheid te nemen om ervoor te zorgen dat er geen generatie achterblijft, ”zei Manfred Profazi, IOM Senior Regional Adviser voor Europa en Centraal-Azië.
Link naar de volledige briefing-nota
Deel op Facebook Deel op Twitter
