De UNHCR Nansen Refugee Award wordt jaarlijks uitgereikt aan personen, groepen en organisaties voor hun buitengewone inzet voor de bescherming van vluchtelingen, intern ontheemden of staatlozen.
De prijs, die in in 1954 in het leven werd geroepen, is een eerbetoon aan Fridtjof Nansen, een Noorse wetenschapper, poolreiziger, diplomaat en eerste Hoge Commissaris voor de Vluchtelingen van de Volkenbond.
In 2024 wonnen vijf uitzonderlijke vrouwen UNHCR’s Nansen Refugee Award voor hun baanbrekende werk.
Een non, een activiste, een sociaal ondernemer, een vrijwillige hulpverlener en een voorvechtster van het beëindigen van staatloosheid zijn geëerd als winnaars van de UNHCR Nansen Refugee Award 2024.
Wereldwijde laureaat
De wereldwijde laureaat van dit jaar, Zuster Rosita Milesi, is een Braziliaanse non, advocate en sociaal werkster die zich al bijna 40 jaar inzet voor de rechten en waardigheid van mensen op de vlucht. De vier andere vrouwen zijn uitgeroepen tot regionale winnaars.
“Vrouwen lopen maar al te vaak een verhoogd risico op discriminatie en geweld, vooral wanneer ze gedwongen worden te vluchten”, aldus Filippo Grandi, VN Hoge Commissaris voor de Vluchtelingen.
“Deze vijf winnaars laten zien hoe vrouwen ook een cruciale rol spelen in de humanitaire respons en bij het vinden van oplossingen.”
Grandi prees hun vastberadenheid om actie te ondernemen in hun eigen gemeenschappen, steun onder de bevolking op te bouwen en zelfs nationaal beleid vorm te geven.
Zuster Rosita heeft duizenden mensen op de vlucht persoonlijk geholpen om toegang te krijgen tot identiteitsdocumenten, onderdak, voeding, gezondheidszorg, taalcursussen en toegang tot de arbeidsmarkt in Brazilië. Als advocate heeft ze ook een belangrijke rol gespeeld bij het vormgeven van het overheidsbeleid. Haar werk aan de Braziliaanse vluchtelingenwet van 1997 heeft bijvoorbeeld bijgedragen aan het versterken van de rechten van vluchtelingen in overeenstemming met de Verklaring van Cartagena uit 1984. Zuster Rosita heeft er ook voor gezorgd dat de wet mensen op de vlucht beter beschermt en in overeenstemming is met internationale normen.
“Ik heb besloten me in te zetten voor migranten en vluchtelingen. Ik ben geïnspireerd door de groeiende behoefte om vluchtelingen te helpen, op te vangen en te integreren.” zegt zuster Rosita, 79 jaar. “Ik ben niet bang om in actie te komen, zelfs als we niet meteen alles bereiken wat we willen. Als ik mezelf een doel stel, zal ik hemel en aarde bewegen om het te bereiken,” voegde ze eraan toe.
“Ik heb besloten me in te zetten voor migranten en vluchtelingen. Ik ben geïnspireerd door de groeiende behoefte om vluchtelingen te helpen, op te vangen en te integreren.”
– Zuster Rosita –
Vier regionale winnaars
De selectiecommissie van de UNHCR Nansen Refugee Awards heeft ook vier regionale winnaars voor 2024 bekend gemaakt.
Afrika
Maimouna Ba, een activiste uit Burkina Faso die meer dan 100 ontheemde kinderen weer naar school heeft geholpen en meer dan 400 ontheemde vrouwen op weg heeft geholpen naar financiële onafhankelijkheid.
Europa
Jin Davod, een sociaal ondernemer die haar eigen ervaring als Syrische vluchteling gebruikte om een online platform te creëren dat duizenden overlevers van trauma’s in contact heeft gebracht met gekwalificeerde therapeuten die gratis geestelijke gezondheidszorg bieden.
Midden-Oosten & Noord-Afrika
Nada Fadol, een Soedanese vluchtelinge die essentiële hulp heeft gemobiliseerd voor honderden vluchtelingengezinnen die naar Egypte zijn gevlucht op zoek naar veiligheid.
Azië-Stille Oceaan
Deepti Gurung, die campagne voerde om de wetten op het staatsburgerschap van Nepal te hervormen nadat ze had vernomen dat haar twee dochters staatloos waren geworden, waardoor voor hen en duizenden anderen in gelijkaardige situaties een weg naar staatsburgerschap opende.
Daarnaast krijgt de bevolking van Moldavië een eervolle vermelding voor de menselijkheid en solidariteit die ze de voorbije jaren getoond hebben. Zonder rekening te houden met hun eigen economische uitdagingen, veranderden ze hun scholen, gemeenschapsruimtes en huizen snel in toevluchtsoorden voor meer dan een miljoen mensen die de oorlog in Oekraïne ontvluchtten.
