Vluchtelingen zijn uiterst gemotiveerd om een nieuw level op te bouwen en om een positieve bijdrage te leveren aan de gastgemeenschap. Velen van hen zijn op zoek naar manieren om in contact te komen met mensen die al langer in België verblijven. Buddywerkingen slaan een brug tussen deze twee groepen.

Voor vluchtelingen helpt buddywerking hen bij het overwinnen van de hindernissen die ze op hun integratieparcours tegenkomen. Buddy’s – de lokale vrijwilligers – kunnen hen bijvoorbeeld helpen om een sociaal netwerk uit te bouwen, op zoek te gaan naar een job of woonst, een taal te oefenen of te slagen op school. Zo winnen vluchtelingen aan zelfstandigheid en kunnen ze sneller integreren in de lokale gemeenschap.

Voor vrijwilligers biedt buddywerking de kans om bij te dragen aan een warme gastgemeenschap, hun sociale en interculturele vaardigheden te ontwikkelen en soms zelfs nieuwe duurzame vriendschappen op te bouwen. De band die ontstaat tussen vluchtelingen en vrijwilligers, bevordert wederzijds begrip en doet vooroordelen verdwijnen. Op die manier draagt buddywerking bij aan een inclusieve samenleving.

Wereldwijd worden milioenen vluchtelingen gedwongen hun thuis te verlaten vanwege conflict en vervolging. Velen hopen op een dag weer terug te kunnen keren. Voor sommigen is dit echter onmogelijk, omdat hun land van herkomst langdurig verscheurd is door conflict of omdat ze bang zijn voor vervolging. Integratie in de gastgemeenschap is in deze gevallen de meest voor de hand liggende duurzame oplossing en biedt deze vluchtelingen een kans op een nieuw leven.

Integratie is een complex en gradueel proces dat uit verschillende juridische, economische, sociale en culturele dimensies bestaat die onderling verbonden zijn. Deze oplossing vereist de gemeenschappelijke inzet van de vluchteling en de gastgemeenschap.

Hun leven opnieuw opbouwen, dat is voor vluchtelingen in een nieuw gastland niet vanzelfsprekend. De uitdagingen waar ze voor staan zijn talrijk, in het bijzonder in de periode na het verkrijgen van een verblijfsvergunning:

• Gepaste huisvesting zoeken en vinden
• Hun naasten terugvinden en met hen herenigd worden
• Een nieuwe taal leren
• De culturele codes leren kennen en hun weg vinden in de samenleving
• Zich oriënteren in het onderwijslandschap
• Degelijk werk zoeken en vinden
• Een sociaal netwerk uitbouwen en vrienden maken.

De ballast van vaak traumatische ervaringen in het land van herkomst of onderweg mag bovendien niet onderschat worden. Omdat externe hulp vaak beperkt is, kan het integratieparcours van vluchtelingen van lange adem zijn. Niettemin kunnen deze uitdagingen met de juiste begeleiding overwonnen worden.

Buddywerking kan in geen enkel geval een vervangmiddel zijn voor de begeleiding van vluchtelingen door openbare diensten en professionale hulpverleners. Buddywerking moet beschouwd worden als een aanvullende tool voor integratie.

Het is echter duidelijk dat zonder vrijwilligersinitiatieven er niet aan bepaalde basisbehoeften van vluchtelingen kan worden voldaan. De opkomst van burgerinitiatieven legt dan ook belangrijke tekorten in het professionele aanbod bloot.

Om de verspreiding van het virus tegen te gaan, hebben sommige buddywerkingen hun manier van werken aangepast of ingeperkt, andere zijn tijdelijk stopgezet. Het is in bepaalde gevallen mogelijk om je online in te schrijven, op afstand in een buddywerking te stappen via digitale hulpmiddelen of om elkaar alsnog te ontmoeten, maar dan met respect voor de gezondheidsmaatregelen en social distancing. Meer informatie kan teruggevonden worden op de websites van de verschillende buddyprogramma’s die in ons overzicht werden opgenomen.