In april 2020 werden twaalf Afghaanse en Syrische niet-begeleide kinderen vanuit Griekenland gerelocaliseerd naar het Groothertogdom Luxemburg. Vandaag kijken Asma (14) en Tamim (16) terug op de voorbije jaren in Luxemburg, blikken ze vooruit op een hoopvolle toekomst en vertellen ze hoe hun leven is veranderd dankzij de solidariteit en het warme onthaal van de Luxemburgse overheid, de lokale gemeenschap en het maatschappelijk middenveld.
De hervestiging in Luxemburg gaf Asma de kans om haar artistieke talenten te ontwikkelen: "Schilderen staat voor mij gelijk aan rust vinden." © UNHCR/Frederik Bordon
Door Benjamin Mason en Frederik Bordon
Verstopt tussen de glooiende heuvels in het pittoreske dorpje Munshausen in het noorden van Luxemburg vinden we Maison Sint-Hubert. Het opvanghuis is de thuis van een groep vluchtelingenkinderen die werden gerelocaliseerd vanuit Griekenland in april 2020. Het wooncentrum werd opgericht door Caritas Luxemburg. De ngo zet zich al vanaf dag één in voor de zorg van de kinderen. Medische afspraken, onderwijs, één-op-één gesprekken met adviseurs en asieladvocaten, maar ook hobby’s en vrijetijdsbesteding: de ngo organiseert het allemaal.
“Schilderen staat voor mij gelijk aan rust vinden.”
“Schilderen staat voor mij gelijk aan rust vinden,” vertelt Asma, terwijl haar ogen afdwalen naar het mozaïek van schetsen, portretten en abstracte aquarellen aan de muur van haar slaapkamer – haar blik verraadt dat ze trots is op haar werk. De rust van het Luxemburgse platteland bood haar troost en opluchting na een lange, gevaarlijke reis: Asma ontvluchtte Afghanistan toen ze amper twaalf jaar oud was samen met haar jongere broer en moest zo meer verantwoordelijkheden op zich nemen dan een kind ooit zou mogen.
“Ik kwam aan in een land waar ik niks over wist en waarvan ik de taal niet kende. Ik kon alleen maar denken: wat moet ik nu doen? Er zijn veel nachten voorbijgegaan waar ik me alleen voelde. Opgroeien zonder ouders op onze leeftijd is niet gemakkelijk.”
Lees ook: “Je kon de blijdschap van hun gezichten aflezen”
Kunnen communiceren was een prioriteit voor zowel Asma als Tamim. “Wanneer we naar buiten gingen, zeiden we tegen elkaar: “Kijk, al deze mensen spreken Luxemburgs, Frans en Engels,” terwijl wij geen van die talen spraken. Dat was erg moeilijk in het begin,” herinnert Tamim zich, die veertien jaar oud was toen hij in Luxemburg aankwam.
Maar hun nieuwe huis werd geleidelijk aan een thuis en dankzij de steun van iedereen rond hen konden Asma en Tamim al snel aarden in Luxemburg. Ook de taal vormt geen obstakel meer: met behulp van intensieve taallessen en dankzij de steun van Caritas wierpen hun doorzettingsvermogen en harde werk al snel vruchten af en konden de kinderen zich ontplooien in het meertalige Luxemburg:
“Ik heb drie talen geleerd – nu heb ik vrienden uit Luxemburg en andere landen. Nu we de taal spreken, maakt dat het gemakkelijker voor ons: we kunnen praten met mensen, hen leren kennen en een band scheppen met hen – in het Frans, Engels en een beetje in het Luxemburgs,” vertelt Tamim.
Caritas zorgt ook voor vrijetijdsactiviteiten buiten het klaslokaal zodat Tamim en de andere kinderen zich voldoende kunnen ontspannen. © UNHCR/Frederik Bordon
Dankzij hun nieuwe talenkennis konden de kinderen ook hun plekje vinden in het lokale onderwijssysteem – een uitdaging die Asma graag aanging: “Ik ben altijd al graag naar school gegaan. Het was niet gemakkelijk in het begin, maar ik heb hard mijn best gedaan om mijn medeleerlingen bij te benen en nu voel ik me hier op mijn plaats. Ik hou van de lessen Frans, maar ook van de lessen Engels, economie en natuurwetenschappen.”
Buiten de schooluren organiseert Caritas een reeks sport- en andere activiteiten voor de kinderen. Voor Tamim waren minigolf, bowling en karting de hoogtepunten, terwijl Asma er vooral van genoot om haar artistieke talenten te ontwikkelen.
Asma en Tamim hebben hun blik nu gericht op de toekomst – zoals Tamim zegt: “Nu wil ik me enkel nog focussen op de toekomst – op mijn familie en op mijn carrière.”
Hij heeft het plan opgevat om verpleegkunde te studeren. Wanneer hem gevraagd wordt waarom, is zijn antwoord simpel: “Omdat ik mensen wil helpen.”
Asma droomt ervan om rechten te gaan studeren, maar wil in de tussentijd ook haar kunst inzetten voor de goede zaak: “Veel mensen hebben mij geholpen. Nu is het mijn beurt om anderen te helpen. Ik zou graag enkele van mijn schilderijen verkopen en het geld gebruiken om mensen in nood te helpen.”
Door kinderen zoals Asma en Tamim op te vangen en in hun toekomst te investeren stelt Luxemburg, samen met andere EU-landen, een voorbeeld van solidariteit met vluchtelingen. Door relocatie – en het warme onthaal van gastgemeenschappen – krijgen kinderen de kans om zich te ontplooien en een mooiere, veiligere toekomst op te bouwen in hun nieuwe thuis. Of zoals Asma het samenvat: “Ik geloof dat je thuis een plaats is waar je kan ontspannen, rust vindt en je je geliefd voelt. Luxemburg heeft me al die dingen gegeven.”
Het relocatieprogramma dat vermeld werd in dit artikel werd geleid door de Griekse overheid, in samenwerking met lidstaten van de Europese Unie (EU) en werd gecoördineerd door de Europese Commissie, met de steun van de VN-Vluchtelingenorganisatie (UNHCR), de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM) en het VN-kinderfonds (UNICEF), in nauwe samenwerking met het toenmalige European Asylum Support Office (EASO, nu bekend als het Asielagentschap van de EU) en andere partners.
Deel op Facebook Deel op Twitter
