Vluchtelingen en migranten gestrand aan de grens van Wit-Rusland. © UNHCR/Katsiaryna Golubeva
13 januari 2022
Laat me beginnen met te zeggen dat, namens de Hoge Commissaris voor de Vluchtelingen, wij onze innige deelneming betuigen aan het Parlement voor het overlijden van uw voorzitter David Sassoli. Hij was een echte vriend en pleitbezorger voor mensen op de vlucht en hij zal ten zeerste gemist worden.
UNHCR dankt het Europees Parlement voor het houden van deze zitting en voor het uitnodigen van UNHCR samen met de Commissie, het Europees Bureau voor de Grondrechten en de Europese Raad voor vluchtelingen en ballingen (ECRE).
We verwelkomen het werk van het Parlement met betrekking tot dit voorstel tijdens deze ontwerpfase en we staan klaar om jullie werk verder te ondersteunen.
Het is belangrijk eraan te herinneren dat dit voorstel door de Commissie is ingediend op verzoek van de lidstaten van de Europese Unie. Veel EU-lidstaten hebben hard aangedrongen op een afwijking van wat de essentie vormt van het recht op asiel. Er gaan stemmen op om het sluiten van grenzen te legaliseren en het principe van non-refoulement te negeren.
Deze druk is schadelijk en lidstaten moeten ervan afzien de Europese wetgeving dermate aan te passen opdat het recht op asiel niet ondermijnd wordt.
In deze context verwelkomt UNHCR de herbevestiging in het voorstel dat mensen die asiel zoeken toegang dienen te krijgen tot het grondgebied en de asielprocedures. Het voorstel benadrukt ook dat het principe van non-refoulement altijd moet worden gerespecteerd.
UNHCR wijst er ook op dat het voorstel bepaalt dat het terugsturen van personen naar grensposten op het grondgebied van de betrokken EU-lidstaat moet plaatsvinden. Dit moet lidstaten eraan herinneren dat asielzoekers en vluchtelingen nooit van het grondgebied mogen worden verwijderd of de toegang daartoe mag worden ontzegd zolang er geen individuele beoordeling van hun situatie overeenkomstig de geldende standaarden heeft plaatsgevonden. Er moet een einde komen aan pushbacks en andere schendingen van mensenrechten die in strijd zijn met het Europees en internationaal recht.
Het is ook belangrijk te benadrukken dat maatregelen die in het kader van dit noodvoorstel worden ingevoerd, moeten voldoen aan de desbetreffende internationale normen. Deze omvattten onder meer toegang tot kwalitatieve asielprocedures; geschikte opvangvoorzieningen; detentie enkel in zeer beperkte en voorgeschreven omstandigheden en nooit voor kinderen; en toegang voor vluchtelingen tot UNHCR, NGO’s en rechtsbijstand.
UNHCR stelt vast dat het voorstel nu voorligt bij het Europees Parlement en de Europese Raad. We moedigen alle betrokkenen aan om ervoor te zorgen dat de voorgestelde afwijkingen – en de uitvoering ervan indien zij worden aangenomen – nauwgezet worden bestudeerd en dat duidelijke voorzieningen moeten worden getroffen voor het beëindigen van de noodmaatregel. Het was goed te horen dat de vice-voorzitter het belang van de tijdelijke en uitzonderlijke aard van het voorstel heeft benadrukt. Dit moet worden onderstreept.
UNHCR moedigt het Parlement, de Commissie en de Raad aan om, nu het voorstel wordt overwogen, niet te vergeten dat pushbacks en andere schendingen van mensenrechten nog steeds plaatsvinden aan de grenzen van de EU met Wit-Rusland. We mogen niet afgeleid worden door discussies over dit voorstel. Pushbacks moeten onmiddellijk stoppen.
UNHCR en andere organisaties hebben, ondanks onze herhaaldelijke verzoeken, geen toegang tot de grensgebieden in Polen, Litouwen en Letland. Dit moet worden rechtgezet en toegang moet worden verleend. Ik verwelkom de update van het Europees Bureau voor de Grondrechten deze ochtend over hun werk omtrent toezicht en hun inspanningen om de onafhankelijke nationale toezichtmechanismen te verbeteren.
Tot slot is het belangrijk eraan te herinneren dat alle EU-lidstaten, ook diegenen die grenzen aan Wit-rusland, zich aan de Europese wetgevingen dienen te houden. Dit houdt in dat Polen, Litouwen en Letland hun recente wetswijzigingen, die niet in overeenstemming zijn met het internationale vluchtelingenrecht, moeten wijzigen volgens de opmerkingen van UNHCR over deze wetten, die online beschikbaar zijn.
Dank u voorzitter, ik zal hier afsluiten.
Deel op Facebook Deel op Twitter
