António Guterres, the UN High Commissioner for Refugees during the briefing on the refugee and migrant crisis in Europe, at UNHCR's sixty-sixth Executive Committee meeting.
Europa staat oog in oog met de grootste toestroom van vluchtelingen in tientallen jaren. Alleen al dit jaar hebben ruim 300.000 mensen hun leven geriskeerd door de Middellandse Zee over te steken, Meer dan 2.600 mensen hebben deze gevaarlijke overtocht niet overleefd, waaronder het drie jaar oude jongetje Aylan, wiens foto de harten van velen over de hele wereld heeft geraakt. Na aankomst op de Europese kusten en grenzen, vervolgen zij hun tocht waarbij ze worden geconfronteerd met chaos, leed, vernedering, uitbuiting en gevaar.
De onbaatzuchtige ruimhartigheid van privé-personen en maatschappelijke instellingen die een helpende hand reiken om de vluchtelingen op te vangen en welkom te heten is hartverwarmend en inspirerend. Bepaalde landen hebben exemplarisch politiek en moreel leiderschap getoond. Maar Europa is als geheel tekortgeschoten in het vinden van een gemeenschappelijk en effectief antwoord met het leed van mensen als droevig resultaat. Om deze onhoudbare situatie het hoofd te bieden moeten we een aantal fundamentele punten in gedachte houden.
- Dit is primair een vluchtelingencrisis, niet alleen een migratie fenomeen. Het overgrote merendeel van diegenen die in Griekenland aankomen, komen uit oorlogsgebieden zoals Syrië, Irak of Afganistan en zijn simpelweg op de vlucht voor de dood. Alle mensen die in deze tragische omstandigheden onderweg zijn verdienen het dat hun mensenrechten en waardigheid worden gerespecteerd, ongeacht hun wettelijke status. We moeten vooral niet vergeten dat alle staten volgens het internationaal recht een zeer grote verantwoordelijkheid dragen ten aanzien van vluchtelingen.
- Europa kan niet doorgaan deze crisis stapsgewijs aan te pakken. Geen land kan het alleen doen en geen land mag zijn verplichting verzaken. Het is geen verrassing dat wanneer een systeem ongebalanceerd is en niet functioneert, alles vastloopt wanneer de druk toeneemt. Dit is een cruciaal moment voor de Europese Unie om zich krachtig op te stellen tegenover deze crisis. De enige manier om dit probleem op te lossen is wanneer de Unie en haar lidstaten een gezamenlijke strategie uitvoeren, gebaseerd op verantwoordelijkheid, solidariteit en vertrouwen.
- Urgente en moedige beslissingen moeten nu worden genomen om de situatie onder controle te krijgen. Vervolgens zal een manier gevonden moeten worden om gezamenlijk verantwoordelijkheid te nemen op de middenlange tot lange termijn. De Europese Unie moet, met instemming en steun van de betreffende regeringen – voornamelijk Griekenland en Hongarije maar ook Italie –, onmiddelijke en adequate noodopvang, hulp en registratie capaciteiten opzetten. De Europese Commissie dient hiertoe instellingen te mobiliseren die zich bezighouden met asiel, migratie en burgerbeschermingszaken, evenals de middelen van lidstaten met de hulp van UNHCR, IOM en het maatschappelijk middenveld. UNHCR is volledig toegewijd om haar inspanningen uit te breiden. Het is essentieel dat vluchtelingen families die in Europa aankomen nadat ze alles zijn verloren, verwelkomd worden in een veilige en zorgzame omgeving.
- Mensen van wie bepaald is dat zij recht hebben op bescherming moeten dan toegang krijgen tot een hervedelingsprogramma, waaraan alle EU lidstaten verplicht deelnemen. Een zeer vroege schatting toont aan dat er een behoefte is om het aantal hervederlingsplaatsen te vergroten, tot wel 200.000 plaatsen. Dit kan alleen werken als het gepaard gaat met voldoende opvangcapaciteit, met name in Griekenland. Solidariteit kan niet de verantwoordelijkheid zijn van slechts een aantal EU lidstaten.
- Diegenen van wie bepaald is dat zij geen internationale bescherming nodig te hebben, en die ook niet gebruik kunnen maken van legale migratiemogelijkheden, moeten worden geholpen om spoedig terug te keren naar hun land van herkomst, volledig overeenkomstig hun humanitaire rechten.
- De enigen die profiteren van een gebrek aan een gemeenschappelijk Europese oplossing zijn mensensmokkelaars en mensenhandelaars die profiteren van de wanhoop van mensen om een veilig heenkomen te vinden. Effectievere internationale samenwerking is nodig om smokkelaars aan te pakken, ook diegenen die binnen de EU actief zijn, maar wel op een manier dat slachtoffers kunnen worden beschermd. Geen van deze inspanningen zullen effect hebben als er niet meer mogelijkheden worden gecreëerd om Europa op een veilige en legale manier binnen te komen. Duizenden vluchtelingenouders riskeren de levens van hun kinderen op onveilige boten, omdat ze geen andere keuze hebben. Europese landen – net als regeringen in andere regio’s – moeten fundamentele maatregelen treffen om te zorgen voor hogere quotas voor hervestigings- en humanitaire toelatingsprogramma’s , uitgebreide visa- en sponsorprogramma’s, beursen, en ander manieren om legaal naar Europa te reizen. Cruciaal is dat gezinshereniging een een mogelijkheid wordt voor meer mensen dan momenteel het geval is. Als deze maatregelen worden uitgebreid en efficienter worden gemaakt, kunnen we het aantal mensen dat wordt gedwongen hun leven te riskeren op zee terugdringen.
Naast direct aktie nemen is het duidelijk dat de situatie vraagt om serieus na te denken over de toekomst. Deze vluchtelingencrisis zal niet stoppen totdat de onderliggende oorzaken worden aangepakt. Veel meer moet worden gedaan om conflicten te voorkomen en de voortdurende oorlogen die zoveel mensen van hun thuis verdrijven te stoppen. De landen die grenzen aan oorlogsgebieden en die 9 van de 10 vluchtelingen wereldwijd opvangen moeten samen met de nodige financiering meer worden ondersteund. Tegelijkertijd is het essentieel dat het ontwikkelingsamenwerkingsbeleid zich erop richt datmensen de kans krijgen een toekomst te hebben in hun eigen land.
Europa wordt geconfronteerd met het moment van de waarheid. Nu is het tijd om de waarden waarop zij is gestoeld opnieuw te bevestigen.
Deel op Facebook
Deel op Twitter
