Zonder aanvullende steun kan de onlangs uitgeroepen virusuitbraak van mpox (voorheen ‘apenpokken’) verwoestende gevolgen hebben voor vluchtelingen en ontheemde gemeenschappen in de Democratische Republiek Congo (DRC) en andere getroffen landen in Afrika, waarschuwt UNHCR.
In de provincie Zuid-Kivu in de DRC, een van de regio’s die het zwaarst getroffen is door mpox, zijn tenminste 42 verdachte gevallen vastgesteld onder vluchtelingen. Er zijn ook bevestigde en verdachte gevallen geregistreerd onder vluchtelingenpopulaties in Congo-Brazzaville en Rwanda.
Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) zijn er tot nu toe meer dan 18.000 verdachte gevallen en 615 sterfgevallen van mpox in de DRC, en meer dan 220 gevallen van de nieuwe variant, clade 1b, in buurlanden van de DRC.
Vermoedelijke gevallen van het besmettelijke mpox virus worden inmiddels ook gemeld in de door conflicten getroffen provincies waar de meerderheid van de 7,3 miljoen intern ontheemden van de DRC woont. In deze gebieden, waar al tientallen jaren conflict, gedwongen ontheemding, verschrikkelijke mensenrechtenschendingen en een gebrek aan internationale hulp zijn, dreigt het mpox-virus de situatie te verergeren.
Voor mensen die op de vlucht zijn voor geweld is het een enorme uitdaging om de mpox-preventiemaatregelen uit te voeren. Door de jaren heen hebben geweld en aanvallen, verergerd door natuurrampen, ontheemden naar overvolle kampen gedreven. De water- en sanitaire voorzieningen zijn hier slecht en de diensten overbelast. Ook zijn door de onveiligheid veel gebieden afgesneden van humanitaire hulp.
Ontheemde gezinnen die in overvolle scholen, kerken en tenten op het platteland wonen, hebben geen ruimte om zich te isoleren als ze symptomen van de ziekte ontwikkelen. Medewerkers van UNHCR hebben gemerkt dat sommige getroffen personen ijverig proberen om preventieve maatregelen te nemen en hun gemeenschap te beschermen door buiten te slapen.
Een evenwichtige voeding is ook belangrijk voor het herstel, een realiteit die voor veel ontheemden, die van karige voedselrantsoenen moeten rondkomen, buiten bereik ligt. Het is cruciaal dat verdachte mpox-gevallen snel worden getest, maar in instabiele gebieden in het oosten van de DRC zorgen de veiligheidsrisico’s en de omwegen die nodig zijn om monsters bij een laboratorium te krijgen, voor vertragingen, waardoor de testresultaten niet effectief kunnen worden gebruikt om transmissieketens te doorbreken.
In samenwerking met de nationale gezondheidsautoriteiten en de WHO hebben UNHCR en partners de handenwasstations in openbare ruimtes in vluchtelingenkampen en transitcentra versterkt en de paraatheid en maatregelen van het gezondheidssysteem opgeschaald, waaronder screening bij de ingang van getroffen vluchtelingenkampen.
In landen waar mpox-gevallen onder de nationale bevolking zijn bevestigd of worden vermoed, zijn informatie- en bewustmakingsactiviteiten gestart om te zorgen voor informatie in de talen die door de ontheemde gemeenschappen worden gesproken. De schaal waarop de uitbraak zich ontwikkelt, betekent echter dat er niet genoeg gezondheidswerkers in de gemeenschap zijn om aan de behoeften te voldoen.
UNHCR herhaalt dat de integratie van vluchtelingen en andere gedwongen ontheemden in de nationale paraatheid en responsmaatregelen om deze noodsituatie op het gebied van de volksgezondheid van cruciaal belang is – van toezicht en paraatheid tot medische zorg. UNHCR blijft beschikbaar om nationale plannen in getroffen en risicolanden te ondersteunen. UNHCR prijst de DRC voor het feit dat ze al vluchtelingen hebben geïntegreerd in hun nationale gezondheidsplannen.
UNHCR heeft voor haar humanitaire hulp in de DRC momenteel slechts 37% van het budget beschikbaar dat in 2024 nodig is om aan de dringende behoeften van ontheemden te voldoen. Gezondheidsactiviteiten zijn een van de drie minst gefinancierde onderdelen.
Internationale solidariteit is dringend nodig om de gezondheidszorg, isolatiecentra, humanitaire schuilplaatsen en toegang tot sanitaire voorzieningen uit te breiden voor mensen die gedwongen op de vlucht zijn. In conflictgebieden is dringend vrede nodig om de verspreiding van de ziekte voorgoed een halt toe te roepen.
Deel op Facebook Deel op Twitter