Yohannes, een Ethiopische vluchteling, werd met zijn moeder herenigd in België nadat hij geëvacueerd werd uit Soedan. ©UNHCR/Olivier van Naemen
BRUSSEL – UNHCR, de VN-Vluchtelingenorganisatie, roept België en Hongarije op om hun voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie (EU) in 2024 als kans aan te grijpen om het EU-Pact voor Asiel en Migratie af te ronden en beschermingsgerichte hervormingen door te voeren die het recht op toegang tot asiel in de EU respecteren en beschermen.
In een document dat vandaag gepubliceerd werd, doet UNHCR zeven belangrijke aanbevelingen voor de komende voorzitters van de Raad naar aanleiding van een voorlopig akkoord over vijf wetgevingsteksten van het Pact en in de aanloop naar Europese verkiezingen in juni.
De aanbevelingen van UNHCR voor het Belgische en Hongaarse voorzitterschap van de Raad van de EU bieden een praktische leidraad, gebaseerd op beste praktijken uit 2023, die zowel lidstaten als mensen op de vlucht ten goede zullen komen.
“Onze Goodwill Ambassadeur, Cate Blanchett, verwoordde het het best in haar toespraak tot het Europees Parlement enkele maanden geleden, waar ze de EU opriep om samen te werken om mensen, om menselijkheid, terug in het centrum en het hart van asiel te plaatsen,” aldus Gonzalo Vargas Llosa, UNHCR-vertegenwoordiger voor de EU.
“UNHCR is hoopvol dat dit Pact een stap in de goede richting is om precies datgene te verwezenlijken. Daarom dringen we er bij de EU-voorzitters op aan om de nodige politieke wil te mobiliseren nu het Pact zijn laatste cruciale fase ingaat. We sporen alle lidstaten aan om daadkrachtig op te treden in het belang van vluchtelingen,” voegde Vargas Llosa eraan toe.
UNHCR herhaalt dat duurzame, beschermingsgerichte hervormingen in de hele EU nodig zijn en staat klaar om de EU-voorzitterschappen, -instellingen en -lidstaten te adviseren en te ondersteunen bij het opstellen van een gezamenlijk en beschermingsgericht uitvoeringsplan.
Als het Pact met voldoende waarborgen wordt uitgevoerd, biedt het de mogelijkheid op een allesomvattend, goed georganiseerd en voorspelbaar asiel- en migratiebeleid in de EU. Aan gevaarlijke praktijken, zoals het ontzeggen van toegang tot het grondgebied en pushbacks, dient een einde te komen.
Het aanhoudende tragische verlies van mensenlevens in de Middellandse Zee maakt duidelijk dat solidariteit en veiligheid dringend centraal moeten komen te staan in het optreden van de EU langs migratieroutes. Alleen al in 2023 verloren meer dan 2700 mensen het leven tijdens de levensgevaarlijke oversteek via de Middellandse Zee. UNHCR dringt al lang aan op het delen van verantwoordelijkheid met de EU-lidstaten waar de meeste asielzoekers aankomen. Daarnaast pleit UNHCR voor tijdige opsporings-, reddings-, en ontschepingsoperaties om het onnodig verlies van mensenlevens op zee te voorkomen.
UNHCR dringt er bij de voorzitters op aan om prioriteit te geven aan effectieve toegang tot het grondgebied, eerlijke en efficiënte asielprocedures en adequate opvangvoorzieningen. Hierbij moet ook rekening gehouden worden met de bijkomende risico’s voor mensen met specifieke behoeften. Verder moet detentie de uitzondering blijven, terwijl investeringen in adequate en waardige opvangregelingen of alternatieven voor detentie prioriteit moeten krijgen. Menswaardige terugkeer voor mensen van wie vastgesteld is dat zij geen internationale bescherming nodig hebben, is ook cruciaal voor een geloofwaardig en goed georganiseerd beschermingssysteem.
Bijna driekwart van alle vluchtelingen en andere mensen die nood hebben aan internationale bescherming, wonen in lage- en middeninkomenslanden buiten de EU. UNHCR moedigt de EU-voorzitters aan om de wereldwijde solidariteit en het herverdelen van verantwoordelijkheden te versterken, door samen te werken en meer steun te verlenen aan landen en regio’s waar de meeste mensen op de vlucht worden opgevangen. Overeenkomstig met het wereldwijd Vluchtelingenpact (Global Compact on Refugees), moeten deze landen meer steun krijgen, inclusief door bijkomende veilige routes voor vluchtelingen aan te bieden en door een uitbreiding van hervestigingsprogramma’s. Deze bijstand moet echter aanvullend zijn en kan geen vervanging vormen voor toegang tot asiel in Europa.
“Buiten de grenzen van Europa moet in een zo vroeg mogelijk stadium meer hulp worden geboden aan mensen op de vlucht, om het menselijk leed tijdens deze gevaarlijke reizen te beperken. Zo moet er meer steun verleend worden aan opvang- en doorreislanden voor de bescherming en inclusie van mensen in nood,” aldus Vargas Llosa.
Daarnaast roept UNHCR de EU-voorzitters op om een alomvattende strategie en actieplan te ontwikkelen om staatloosheid in de EU aan te pakken. UNHCR roept de EU ook op om erop toe te zien dat toegezegde verbintenissen over bijkomende, flexibele en voorspelbare financiering worden nagekomen.
UNHCR blijft bereid de EU-voorzitterschappen, -instellingen en -lidstaten te ondersteunen om vluchtelingen in Europa en wereldwijd beter te beschermen.
Raadpleeg de volledige aanbevelingen hier.
Deel op Facebook Deel op Twitter
